De do’s en don’ts van tuingrond verbeteren
Ben je klaar voor een inzicht dat je naar adem doet happen? Komt ‘ie: de basis voor een succesvolle tuin is een gezonde bodem. Bam! Nu je dit weet, ligt jouw vervolgvraag op de loer. Want hoe gezond is de bodem in jóuw tuin? En als die gezondheid te wensen overlaat, hoe ga je de tuingrond dan in vredesnaam verbeteren?
Er is maar één manier om daar achter te komen. Snaai een schep uit je schuur! Want elk onderzoek begint met … graven.
Ken je zo’n oud huis met kamers waarin tientallen lagen behang jarenlang over elkaar geplakt zijn? Als je die lagen gaat afpellen, komt er een compleet historisch archief tevoorschijn. Zo is het ook met de grond rondom een huis. Tenminste, als het niet om een nieuwbouwwoning en tuin gaat dan.
Al die bewoners vóór jou hebben op hun manier de grond bewerkt, aangestampt en in het rond gestrooid met aardesoorten en chemische producten. Het gevolg: een uitgeputte bodem, waarin het humusgehalte tot een nulpunt is gedaald. Een bodem waar mos welig tiert, maar waar geen grassprietje overleeft.
Beetje gechargeerd natuurlijk, toch benadert het in veel gevallen wel de realiteit. En zonder gezonde bodem, geen vruchtbare grond.
Maar hoe kom je er dan achter hoe het met de bodem in jóuw tuin is gesteld? Gewoon, door even de moeite te nemen dit blog te lezen!
Moet ik de grond verbeteren?
Je weet pas wat je moet verbeteren als je weet hoe het nu gesteld is met de bodem. Maar hoe ziet het er dan uit onder de grond?
Lijkt een vraag met een ingewikkeld antwoord, maar dat valt best mee. Zelfs jij kunt als een ware Sherlock Siergras de volgende vier punten boven water -of liever boven aarde- krijgen. Tuingrond verbeteren? Dit zijn de eigenschappen waaraan je kunt aflezen of dat nodig is.
Hoe ruikt het? Pak een hand vol aarde en snuif de geur diep op. Ruikt het naar bos? Barst maar uit in gejubel, want dat is precies waar een gezonde bodem naar moet ruiken. Dit komt door alle nuttige schimmels die in een gezonde bodem niet mogen ontbreken.
Hoe voelt het? In een gezonde bodem zit lucht. Pak weer een hand vol uit je tuin en voel of het een beetje uit elkaar valt. Heeft de aarde in jouw hand een plakkerige structuur, een korrelige structuur of eerder een sponsachtige structuur? Te compact is niet leefbaar en dus niet gezond.
Hoe ziet het eruit? Kijk weer naar de aarde in je hand. Zie je bodemdieren als wormen en pissebedden vrolijk rondkruipen? Houden zo! Een gezonde bodem trekt leven aan. En bedenk: organische meststof heeft een stimulerende werking op het bodemleven!
Schiet niet in de stress als je niks ziet, want niet al het bodemleven is met het blote oog te zien. Tijd om je vergrootglas er dus bij te pakken, Sherlock!
Droge grond na een buitje? Graai na een regenbui opnieuw in je tuin en pak er weer een handvol aarde uit. Voelt de grond droog aan, ook al heeft het net geregend? Dan is de waterhuishouding niet in orde. Door compost te verspreiden over droge grond, ontstaat een humuslaag die het vocht goed vasthoudt.
Grondsoorten
Er bestaan grote verschillen tussen grondsoorten en dat is iets om rekening mee te houden. Wil je een bloeiende tuin, dan moet je weten op welke grondsoort je werkt. In Nederland zijn er drie grondsoorten, die elk op hun eigen manier de groei van planten beïnvloeden.
Kleigrond
Kleigrond voelt plakkerig aan en is vruchtbaar dankzij de goede waterretentie. Maar het is niet allemaal om te juichen, want de compactheid betekent ook een beperkte waterdoorlatendheid. Dit is op te lossen door het gazon te beluchten.
Zandgrond
Zandgrond is korrelig, laat water efficiënt door en vergemakkelijkt de grondbewerking. Nadeel: zanderige tuingrond is van nature minder vruchtbaar dan kleigrond en voedingsstoffen spoelen makkelijk weg.
Veengrond
Veengrond voelt sponzig aan en is zeer vruchtbaar. Dat komt onder andere door de humus, het resultaat van de afbraak van organisch materiaal door micro organismen in de bodem. Veengrond is wel zuur van nature, wat je kunt oplossen met extra gazonkalk. Dit heeft een hoge neutraliserende waarde, wat ervoor zorgt dat de bodem weer een gunstige pH-waarde krijgt.
Zijpaadje: zuurminnende planten zoals hortensia’s en rododendrons groeien het best op zure grond.
Hoe verbeter je de grond van je tuin?
Tot zover een klein stukje theorie. Tijd voor de tips & tricks, oftewel de do’s en don’ts van grond verbeteren.
Doe dit vooral wél
- Voel zo nu en dan of de grond meer organische mest of zand nodig heeft.
- Winter? Werk dan flink wat compost door de grond van je moestuin.
- Voorjaar? Mulch dan perken en borders met organisch materiaal. Zo help je de grond vocht vast te houden en bestrijd je onkruid.
- Laat kunstmest links liggen en gebruik alleen organische stoffen. Organische mest is namelijk beter voor het bodemleven en bovendien duurzaam.
- Denk er eens over na om groenbemesters in de moestuin te zaaien om de bodem te verrijken.
Doe dit vooral níet
- Kleigrond verbeteren? Gebruik dan scherp zand, een grote hulp bij het verbeteren van de afwatering.
- Is zware kleigrond plakkerig (te nat) of juist keihard (te droog)? Bewerk de grond dan niet, maar wacht op dat ene moment in het voorjaar wanneer de vochtigheid ergens in het midden ligt.
- Verse stalmest is een no go. Dit vermindert de hoeveelheid stikstof in de grond, maar bodembacteriën hebben stikstof juist nodig om de stalmest te verteren.
- Spit de grond niet om, maar bedek het met een laag mulch. De wormen doen vervolgens de rest.
- Een open deur, maar toch: gebruik geen pesticiden of onkruidverdelgers. Grond is een waardevol bezit en dat moet je koesteren.
De Tuin Hoveniers
Er is natuurlijk nog veel meer te vertellen over organische stof, zure grond verbeteren, kortom alles wat te maken heeft met arme grond verbeteren. En soms is dat best ingewikkeld. Gelukkig weten de groenprofessionals van De Tuin Hoveniers er alles van. Zij zoeken het tot op de bodem voor je uit!
