Hoe maak je een onderhoudsarme tuin?
Ben jij er zo één bij wie een plant al verpietert wanneer je er alleen maar naar kijkt? En vind je het helemaal geen gek idee om je tuin vol te gooien met nepplanten? Speciaal voor jou en al die anderen bij wie de vingers maar niet groen willen kleuren, zetten we tien tips op een rijtje voor … een onderhoudsvrije tuin!
Om geen valse verwachtingen te scheppen, alvast een spoiler: écht onderhoudsvrij is een tuin nooit. Niemand ontsnapt aan een béétje onderhoud. Denk aan onkruid weghalen tussen de tegels. Wel bestaan er onderhoudsvriendelijke tuinen, oftewel tuinen die een minimale inspanning van jou vergen.
Hou het een beetje overzichtelijk
Een onderhoudsvriendelijke tuin moet overzichtelijk zijn ingedeeld. De beste manier om dat te doen, is twee-derde deel groen en één-derde bestrating. Hoe overzichtelijker de tuin, hoe beter je het onderhoud kunt indelen. Bedenk wel, dat grote elementen minder onderhoud vragen dan kleine.
Geen onderhoudsarme tuin zónder winterharde planten
Een tuin zonder planten is als een tosti zonder kaas. Maar goed, jij moet zo nodig een onderhoudsvriendelijke tuin … Kies dan voor winterharde planten, hagen, bomen of heesters. Die laten in de herfst en winter geen blad vallen, wat natuurlijk prima past in een onderhoudsvrij plaatje. Nog een pluspunt: het hele jaar kleur in je tuin én veel vogels op visite!
Tegels in je onderhoudsvrije tuin?
Wat is zo’n beetje het ergst denkbare tuinklusje? Oké, voor jou is misschien elke klus er één te veel, maar voegen krabben scoort hoog op de tuin-irritatielijst. Je tuin veranderen in een zee vol tegels is daarom geen goed idee. Tegels krijgen op den duur een gladde laag van groene aanslag, die je toch echt moet verwijderen om val- en glijpartijen te voorkomen.
En wat te denken van diepwortelend onkruid? Probeer maar eens een paardenbloem met wortel en al tussen tegels te verwijderen. Gaat je niet lukken.
Als je dan toch voor tegels wilt gaan, bestraat dan alleen waar het echt nodig is en kies liever grote dan kleine tegels.
De pot op?
Denk jij bij een onderhoudsvriendelijke tuin meteen aan van die gezellige sierpotten? Nooit meer doen! Oké, potten met bloeiende planten zijn een sieraad voor je terras. Maar denk eens aan het afmattende onderhoud dat daarbij komt kijken. Je moet elke plant afzonderlijk onderhouden, elk naar hun eigen behoefte water geven, bemesten en verpotten als de plant te groot wordt voor de sierpot. Niet doen maar dus …
Doe mij maar grind
Beperkte betegeling en geen sierpotten dus … Maar wat past dan wél goed in een onderhoudsvrije tuin? Grind! Eerlijk is eerlijk, het duurt even voordat je grind goed hebt aangelegd. Maar als het eenmaal ligt, dan heb je er nauwelijks nog omkijken naar. Nou vooruit, je moet het af en toe even losharken om onkruid tussen het grind geen kans te geven. Als je dat al een pittige klus vindt, dan kun je beter naar een appartement verhuizen. Nog een voordeel van grind: het is waterdoorlatend. Na een plensbui vormt het regenwater geen plassen, wat je nog weleens ziet bij tegels. Voordat je het grind gaat aanleggen, is het handig om opsluitbanden te plaatsen. Daarmee verzakken de steentjes niet en blijven ze keurig op hun plaats. Met opsluitbanden kun je ook nog eens de lijnen in je tuin duidelijk aanbrengen. En dat komt het overzicht weer ten goede!
Bodembedekkers, onmisbaar in een onderhoudsvriendelijke tuin
Het fijne van bodembedekkers is, dat het lage planten zijn die in de breedte groeien. Je knippert één keer met je ogen en ze hebben al een groot deel van de grond bedekt. Prettig gevolg: onkruid krijgt geen kans. Enig idee welke planten de bodem bedekken? Dachten we al … Bodembedekkers zijn bijvoorbeeld kleine maagdenpalm, campanula, ooievaarsbek en mansoor. Pas wel op voor woekeraars zoals hondsdraf, dovenetel of bosaardbei. Ze groeien snel, maar je houdt ze niet in toom.
Vaste planten in een onderhoudsvrije tuin
Vaste planten zijn de beste keuze voor een tuin die zo onderhoudsvrij mogelijk moet zijn. Eenjarigen leven echt maar één jaar en die zal je dus moeten vervangen … veel te veel gedoe voor een onderhoudsvrije tuin. Je kunt veel beter grote groepen van dezelfde soort vaste planten in je tuin zetten. Zo’n homogene groep is makkelijker in het onderhoud dan plantjes die je afzonderlijk moet verzorgen. Om keuzestress te vermijden, onthullen we je de namen van enkele vaste planten die het goed doen in groepen: kattenkruid, ooievaarsbek, hartlelie, vrouwenmantel en schoenlappersplant. Planten die ook van groepen houden én die ook nog eens weinig onderhoud nodig hebben, zijn onder andere de vlinderstruik, hortensia, skimmia en hertshooi.
Ga ook voor een onderhoudsvrije voortuin
Voordat mensen hun vinger op jouw deurbel drukken, moeten ze eerst door de voortuin. Groot of klein, de voortuin is het eerste visitekaartje van jouw huis. Ben je niet zo van het tuinieren, maak dan van dat kleine stukje eigen tuin een onderhoudsvrije voortuin. Maak er bijvoorbeeld een (parkeer)plaatsje van met grote tegels. Daar zitten minder groeven in waar onkruid tussen kan groeien. Toch wat groen? Zet dan siergrassen of andere planten in de grond die weinig onderhoud vragen.
Onderhoudsarme tuin en toch een gazon?
Het kán … met kunstgras. Misschien moet je even aan het idee wennen, maar met kunstgras in je tuin geniet je van januari tot en met december van een strak en frisgroen gazon. Oké, helemáál onderhoudsvrij is zelfs een gazon van kunstgras niet, want je moet zo af en toe toch even (met de nadruk op ‘even’) aan de bak. Denk aan een harde bezem om het kunstgras mooi rechtop te houden en een sopje om vlekken van drankjes of huisdieren te verwijderen. Niks vergeleken met maaien, bemesten en besproeien van echt gras, toch? En vandaag de dag is kunstgras bijna niet te onderscheiden van natuurlijk gras.
Welke tuinafscheiding voor een onderhoudsarme tuin?
Onderhoudsvriendelijk of niet, bijna iedereen wil een beetje privacy in de tuin. Zeg je privacy, dan denk je meteen aan tuinafscheidingen, zoals een houten schutting. Hoor jij bij het kamp onderhoudsvrij, kies dan altijd voor een hardhouten schutting en niet voor één van geïmpregneerd hout. Hardhout vraagt minder onderhoud én heeft een langere levensduur. Liever een groene tuinafscheiding? Dan is een haag van klimop een goed plan, want die hoef je niet jaarlijks te snoeien. Lekker makkelijk!
Wat moet je juist níet doen als je een onderhoudsvriendelijke tuin wilt?
Best leuk, een vijver laten aanleggen … maar niet voor degenen die voor onderhoudsvrij gaan. Een vijver onderhouden is best een dingetje namelijk. Denk liever aan een waterschaal of mini-vijver; heb je veel minder omkijken naar.
Vermijd groot uitgroeiende planten, struiken en bomen, behalve als je er de ruimte voor hebt. Niks vervelender voor een onderhoudsvrije tuin dan planten die continu in de weg groeien.
Blijf ook weg van bomen die je moet toppen, want dan groeien ze juist meer in de breedte. Of je daar dan blij mee moet zijn?
Vormsnoei gaat ook niet samen met een onderhoudsvrije tuin. Leibomen, rechte hagen, klimplanten die niet zelf klimmen maar die je moet aanbinden … hou maar op. Een betere keuze zijn klimplanten die zelf aanhechten of uit eigen beweging omhoog klimmen.
Vermijd kale aarde, als je tenminste geen kattenbak van je tuin wilt maken. Bodembedekkers en mulchen zijn best effectief, maar niet altijd effectief genoeg om katten echt uit je tuin te weren. Tip: leg als de planten nog klein zijn (in de lente of bij de aanleg) gecoat groen gaas met grote openingen over de bodem. Als het er een beetje boven ligt, is succes verzekerd.
Een no-go zijn ook planten die niet- of semi-winterhard zijn. Zo zijn de knollen van dahlia’s niet helemaal winterhard. Die moet je dan in het najaar uitgraven, ergens vorstvrij bewaren en ergens half mei weer uitplanten. Mwah … niks voor jou dus.
Eenjarige planten aanschaffen en steeds weer vervangen, uitgebloeide bloemen wegknippen, schoffelen, harken … doe maar niet.
De Tuin Hoveniers, ook voor onderhoudsvrij tuinieren
We zijn niet allemaal gezegend met groene vingers, maar de professionals van De Tuin Hoveniers in Vlaardingen zijn stuk voor stuk geworteld in het groen. Mensen denken misschien dat een onderhoudsvriendelijke tuin lekker makkelijk is, maar dan moet je geen fouten maken bij het aanleggen ervan. Verhoogde borders, de juiste planten, schaduwrijke tuin, onderhoudsarme planten, terras dat niet snel vies wordt … het groene hart van De Tuin Hoveniers is er vol van!
